Badania przesiewowe w przedszkolu

Tym razem wyszliśmy z inicjatywą zaproszenia specjalisty ze SPECJALISTYCZNEGO CENTRUM TERAPII DZIECI I MŁODZIEŻY „RĘKA GŁOWA NOGA”, który wykona przesiewowe badanie słuchu i przetwarzania słuchowego naszych wychowanków.  Badaniem są objęte dzieci powyżej 2,5 roku życia. Jest ono bezpłatne dla rodziców i już wkrótce otrzymają informację zwrotną w przypadku konieczności przeprowadzenia dogłębnych badań słuchu w specjalistycznym ośrodku.

Badania będą przeprowadzane przez cały listopad. Są to indywidualne spotkania dziecka ze specjalistą, które trwają około 30 – 45 minut. Jeżeli będzie potrzeba w obecności Wychowawcy – zostaną wykonane:

• badanie audiometrem tonalnym (badanie słuchu)
• badanie przesiewowe wyższych funkcji słuchowych  (badanie przetwarzania słuchowego)

oraz

• badanie odruchów pierwotnych (zgodnie z INPP)

Czym są zaburzenia przetwarzania słuchowego – znane również jako Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego to zespół objawów wynikających z zaburzeń zmysłu słuchu. Objawy pojawiają się w efekcie występowania nieprawidłowości na poziomie centralnego układu nerwowego. Taka sytuacja ma miejsce kiedy pacjent słyszy (podstawowe badania słuchu nie wykazują występowania problemów), ale nie słucha  – zachowuje się i funkcjonuje podobnie do człowieka z niedosłuchem.  

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego najczęściej ujawniają się u dzieci w okresie przedszkolnym lub w pierwszych klasach szkoły podstawowej, ponieważ wówczas gwałtownie rosną wymagania stawiane zmysłowi słuchu.

Objawy, które mogą sugerować występowanie zaburzeń przetwarzania słuchowego:

• trudności z koncentracją uwagi
• nadwrażliwość na dźwięki
• nieprawidłowe rozumienie usłyszanych treści – pytań, poleceń, instrukcji
• mylenie podobnie brzmiących słów
• nieprawidłowe natężenie głosu – mówienie zbyt cicho i monotonnie lub zbyt głośno i szybko
• ubogie słownictwo
• problemy z nauką języków obcych
• wada wymowy
• trudności z czytaniem i pisaniem
• niemuzykalność
• obniżona koordynacja ruchowa
• niewyraźne, dysgraficzne pismo
• mylenie strony lewej i prawej
• męczliwość lub nadaktywność
• trudności w regulacji emocji, np. zbytnia płaczliwość, drażliwość, impulsywność
• wycofywanie się z kontaktów społecznych
• sprawianie wrażenia nieobecnego

Zwracamy w tym miejscu również uwagę rodziców na badanie odruchów pierwotnych.

W momencie narodzin dziecko ma minimalną kontrolę nad ruchami swojego ciała. W pierwszych tygodniach życia odruchy pierwotne pojawiają się jako niezależna od woli dziecka reakcja na pewne bodźce. Stopniowo przekształcają się one w bardziej zaawansowane umiejętności motoryczne. Wczesne odruchy zapewniają swego rodzaju trening dla wielu aspektów późniejszego funkcjonowania. Rozwój mózgu niemowląt w pierwszym roku życia powoduje, że połączenia do wyższych partii mózgu stają się silniejsze, a odruchy pierwotne są stopniowo zastępowane przez bardziej dojrzałe wzorce reakcji – odruchy posturalne. Te odruchy posturalne wspierają kontrolę równowagi, postawy i ruchu w środowisku opartym na oddziaływaniu grawitacji. Ich rozwój znajduje odzwierciedlenie w rosnącej możliwości niemowlęcia do kontrolowania swojego ciała, postawy oraz ruchów dowolnych.

Jeśli odruchy pierwotne nie wygasną, a odruchy posturalne nie wykształcą się do czasu, kiedy dziecko osiągnie wiek szkolny, to mogą one kolidować z rozwojem bardziej złożonych umiejętności.

Poszczególne odruchy pierwotne, które pozostają aktywne u dziecka w starszym wieku, mogą mieć wpływ między innymi na:

Asymetryczny Toniczny Odruch Szyjny (ATOS)

• koordynację ręka-oko – trudności, takie jak zdolność do kontrolowania ramienia i dłoni podczas pisania;
• zdolność przekroczenia pionowej linii środkowej ciała – na przykład praworęczne dziecko może trudność z pisaniem po lewej stronie kartki;
• rozbieżność pomiędzy wypowiedziami ustnymi i pisemnymi;
• rozwój poprzecznych ruchów gałek ocznych – takich jak wodzenie wzrokiem, które jest niezbędne do czytania i pisania;
• kontrolę automatycznego utrzymania równowagi;
• dwustronną (bilateralną) integrację – zróżnicowane i zintegrowane wykorzystanie obu stron ciała;
• rozwój lateralizacji – na przykład skrzyżowaną lub nieustaloną.

Symetryczny Toniczny Odruch Szyjny (STOS)

• integrację górnych i dolnych części ciała – na przykład podczas pływania,
• postawę podczas siedzenia – skłonność do pokładania się na biurku,
• stopień rozwinięcia napięcia mięśniowego,
• koordynację ręka-oko,
• umiejętność usiedzenia w jednym miejscu,
• koncentrację uwagi.

Odruch Galanta

• umiejętność usiedzenia w jednym miejscu,
• uwagę,
• koordynację,
• postawę,
• moczenie nocne,
• skrzywienie kręgosłupa – skoliozę.

Toniczny Odruch Błędnikowy (TOB)

• problemy posturalne – szczególnie podwyższone lub obniżone napięcie mięśniowe,
• tendencję do chodzenia na palcach,
• równowagę,
• chorobę lokomocyjną,
• trudności w zakresie oceny kierunku i przestrzeni,
• ruchy gałek ocznych – wpływające na czytanie,
• percepcję wzrokową – wpływające na czytanie i pisanie,
• niechęć do aktywności fizycznej – szczególnie podczas WF.

Odruch Moro

• nadwrażliwość,
• nadreaktywność,
• słabą kontrolę impulsów,
• nieumiejętność ignorowania bodźca – wpływ na koncentrację uwagi, zwiększenie rozpraszalności,
• przeciążenie sensoryczne,
• lęk,
• labilność emocjonalną,
• niedojrzałość emocjonalną i społeczną.

Więcej informacji o odruchach pierwotnych można znaleźć na stronie Instytutu Psychologii Neurofizjologicznej INPP Polska

Źródło:
http://www.inpp.pl/odruchy-173.html
https://www.facebook.com/inppPolska/